Main » Entries archive
KAMATUR - Millеt nеdi? Nеlеdеn kurаlаdı оl? Biz – Karaçaylılа – millеtbizmi, tülbüzmü? Millеt edik, endi vа millеtligibiz sеdirеb, kеtib bаrаdı. Nе üçün? Kаrа innеtli bilimli küçlе millеt nе bоlğаnın, аnı tüb etеr üçün nеsin kuruturğа kеrеklisin bеk аriuv bilgеndilе, bilеdilе.
Views: 856 |
Added by: Alan |
Date: 01.02.11
|
|
Söz bla Müzik Özdenleni Albert.
Sizni qanat tübügüzded Curtuguz,
Uşamaydı sizge meni cazıwum,
Bügün qanat tübündeme Curtumu...
Nek esgerted kesin ozgan carsıwum?
Kim biledi, endi sizni nençagız,
Qaytmay qalır caz bla birge tawlaga?
Siz qaytırga, tawlada da nençabız,
Kete bara, suqlanırla sawlaga?
Views: 62676 |
Added by: Alan |
Date: 25.01.11
|
|
Views: 931 |
Added by: Alan |
Date: 10.01.11
|
|
Alay ese, biz da kulturabıznı költüreyik, coruq bla, zakon bla cürüyük, igileça, aşhılaça caşayıq! İynanıgız, caşawubuznu igige bururga köb zat, ullu qarıw kerek tüldü. Birinçige, busagatda unutulub bara turgan adet-töre coruqlanı caşawga bursaq, ol köbge igilennikdi, milletibiz da kötüremlikden çıgarıqdı. Bügünlükde bizde cürügen calqawluq, içkiçilik, tütün tarthan, aldaw, urlaw, öltürüw, ulhu alıw, fitnalıq, sayaqlıq algın milletibizde cürümegendile, bolgan esele da, aydancıldan alanı bir qawumu tübegendi, köbüsünden milletni haparı bolmagandı. Qaraçaylılanı cerleri dıkkı, taşlı, az hayırlı bolsala da, qacıqmay urunuw bla Kavkazda bütew milletleden ese bay caşagandıla. Tarihçile şagatlıq etgenden, üysüzkünsüz, sadaqaçı bolmagandı..
Views: 2621 |
Added by: Alan |
Date: 07.01.11
|
|
Sapar ÖZDEN
Azamatha, Nazirge, cazıwçu atnı cürütgen tamada tölünü barına da – Qagıylanı Nazifadan qalganlaga – sorurga erkinligibiz bardı: Qaraçaynı em oñlu Cırçısın-Nazmuçusun ol bolumga cetdirgen siz bolmaganmısız? Bir nazmusun basmaga iymey, bir cırın radio bla bermey, kesini cırların cırlarga qoymay – Halq Cırçını «vrag naroda» («halqnı duşmanı») etib turgan siz tülmü edigiz? Sizni palahıgızdan caş tölü Cırçı Sımayıldan haparı bolmay ösgendi, cuq cazarga küreşgenlege da ülgü – Erkin Oüm, Özden Söz tül! – qul (proletar) adabiyat bolgandı. Alay bla bizni cır-nazmu sanatıbız haq coldan canlab, alga baralmay, ornunda tebçildeb turgandı, tab, 1930-1940 cıllanı daracasından da artha ketgendi. Qıbılama bolallıq zakiy Sımayılnı calgan dawla bla unuqdurub, sözün, awazın da halq eşitmezça tunçuqdurub, zakiyni canı sawlay öltürüb, qaraçay poeziyanı, cır sanatnı da öksüz etgensiz. Ma ol günahdan qalay qutulluqsuz? Çırt da bolmay ese, «Sımayılnı allında, bütew poeziyabıznı allında da tersligibiz keçilmezça ulludu» deb, halqdan keçmeklik tiley ketsegiz, tüzün ayta ketsegiz, sizge bir kesek cumşarga da bolur edik. Siz a ne etesiz? Sürgünden saw-esen qayıtıb kelgen Cırçını Curtunda orunsuz etib, tılpıwsuz, tişsiz etib, dagıda, ol zatlanı da çertib, (Cırçını ol bolumga cetdirgen a kesigiz bolganıgıznı caşırıb), bügün ne bla mahtanırga izleysiz? Cırçını eki kere öltürürgemi izleysiz?
Views: 1017 |
Added by: Alan |
Date: 25.12.10
|
|
Ak Tau'ga Ak bayrak. Karaçay Alan bayragın ertteden saylap Memorial'na salıp turabolur mu.
Kün sarı, kök kök, suu ak, cer caşil. Türkdekile caşıl bayraknı saylagandıla. Kün carıknı 7 beti. Kün bathan Amerikadakıla kızıl, kün tuugan Kazakistandakıla sarı ...
Views: 2032 |
Added by: Alan |
Date: 24.12.10
|
|
Özdеnlаnı Аlbеrtni Lаypаnlаnı Bilаlğа аtаğаn bir nаzmusu:
" Аñılаrık аñılаydı, Lоhbаyırаk tıñılаydı, Süymеgеniñ – köb… Hеy, kıynаlmа, sözüñ оkdu Cavlаrıñа! Bizdе cоkdu Sеn sıyınır kеb! "
Views: 793 |
Added by: Alan |
Date: 24.12.10
|
|
Qızge
- 1944 jılda martnı birinçi kün lerinde Baydalanı İbrahim, jaşı Daniyal da birgesine kolhoz malla bla Haüka jaylıqda edile. İbrahimni tamata qızı ol künlede sabiy tabıp, rayon bolnisada. Anası Urquyat birgesinedi. Üylerinde ua aqılbalıq bolmagan eki qızçıqları qalgandıla.
- Urquyat, qızı qaganaq sabiyleri bla, köp jolnu jayaw kelip, üyge keçe ortasına jetedile. Qaynatılgan sarı jawga baltuz qoşup, baljaw dep ol zamanda allay qatıq ete edile da, Urquyat anı üyde bolganından, üy başlaga tagılıp, ot jaganı qatında qaq etle bar edile, aladan da aladı.
- İbrahim din ahlusu adam edi. Anı çemodanda quranları bolgandı. Ol anı alıp çıqdı da üyden, soldatladan biri çemodannı sıyırıp, anı içindegisin oramga tökdü.«Busagatdan qaplap qoyama, maşinaga terk min», - dep Bayda ulunu üsüne avtomatın buradı. - Öltürseñ, öltür, - dep İbrahim enişge iyilip, quranladan birin alıp, maşinaga andan sora minedi.
Views: 862 |
Added by: Alan |
Date: 22.12.10
|
|
- Zakiy poet erttenlikde kesini, endi barıbıznı da seyir etdirgen, nazmuların jazıp, sora gürbejisine ötüp, temirçi bolup qala edi.
- Poet Şıqıda, suwnu çeget janı qabırgada kesine gürbeji işlep, temirçilik etip turgandı. Anı gürbeji işlep, temirçilik etip turgandı. Anı gürbejisi ellilerini süygen jerleri bolup, ala arı biçaq ne nal işletgenden sora da, temirçini alamat nazmularına tıñılarga barıp turgandıla.
- Keñ fahmulu adam, Kyazim, köp zat ete bilse da, bek süygen işleri ua nazmuçuluq bla temirçilik edile. Ol bir birge uşamagança körünñen eki işni poet, eki suwnu qoşhança, birge qoşhandı. Anı nazmuları, qamaga qarasawut salgança, tap, tıñılı andan körüne bolurla. Arabça igi oquwlu Kyazim şarq tillerini köbüsün bilgendi. Alay bolsa da, ne kiyimi, ne jaşaw halı bla urunñan tawluladan bir başhalıgı bolmay, malçı, hunaçı jaşagança üyde jaşagandı.
- Şaqını ogarı janındagı kök tawladan kelgen buz kibik suwuq suw, dawur etip, elni janı töşnü enişge, Bızıñı çeregine, aşagıp barganına Kyazim, köp keçelede tıñılay, nazmuların etgendi. Bügün da ol suw, ullu talgır taşlaga tiyip, çimmaq bola, poetni köz allında barıwçusuça, baradı.
Views: 942 |
Added by: Alan |
Date: 18.12.10
|
|
Джырчы Сымайыл – последний великий народный певец и первый великий национальный поэт Карачая. Он сумел воплотить в своем песенном, поэтическом слове дух нашего народа, всю красоту и богатство нашего языка. Одновременно Он – основа и вершина нашей поэзии. Ни до, ни после ни одному карачаевскому поэту, певцу не удалось достичь его уровня. Джырчы Сымайыл занимает в нашей литературе такое же место, как Пушкин в русской. Поэма Исмаила "Акътамакъ” – это не только гимн любви, это энциклопедия карачаевской жизни; энциклопедия жизни, уклада того Карачая, которого мы потеряли, которого уже нет. Джырчы Сымайыл был, без всякого преувеличения, совестью, честью нашей литературы. Искренность, правдивость, бесстрашие – отличительные черты его творчества. Он служил только единому Богу, писал стихи против Сталина при жизни Сталина. Остался противником безбожного режима вплоть до своей смерти. Так он и умер, с гордо поднятой головой. С 1940 года до развала СССР его имя, его стихи, песни, религиозные песнопения-зикиры, были под запретом. И сейчас не издают его книги – по разным причинам. Поэтому не знает молодое поколение великого Исмаила.
Views: 2855 |
Added by: Alan |
Date: 15.12.10
|
|
|