ХХХ
Джырчы Сымайылгъа, дохтур Асхатха,
джазыучу Муссагъа эмда Kесиме

Назму бёркю, башлыгъы, джамчысы
Кюн амандан - шайырны кесин тюл, -
Халкъын-Джуртун кюрешелле сакъларгъа.
Шайыр а -
Ачыкълай къалады джелге, бораннга да.

Бёркюмю кийдиреме тау джуртуму башына,
Чырмайма бойнуна башлыгъымы,
Джамчымы къаблайма юсюне -
Нарт джашлыгъымы кёргенча болама,
Тамбламы да кёргенча болама -
Кёргенча болама къадарымы.

Акъ башлыкълы, къара джамчылы деу -
Къара таугъа, Акъ таугъа да ушайса,
Къара кюннге, акъ кюннге да ушайса.
Ой акъ башлыкълы, къара джамчылы джазыу.

Назму бёркю, башлыгъы, джамчысы
Кюн аманда шайырны кесине тюл, -
Халкъына-Джуртуна болалла ышыкъ.
Шайыр джан а къалады джаланлай, ачыкълай.

Шайыр джюрегинден этген
Бёрк-башлыкъ-джамчы
Къутхаралла Халкъны-Джуртну,
Шайырны уа тауусулады джюреги...

Шайырны алайды джазыуу, джашауу.
Аны джюрегини джашнауу
Джазгъы кёкню, джерни да тюшюрелле эсге.
Джашнайды джер, джашнайды Кёк.
Алагъа ушайды джюрек.
Алада джашайды джюрек.
Алгъын ала джашай эдиле джюрекде,
Энди алада джашайды джюрек.

ХХХ

Кеси кесин джарлы этген бир адам,
Мен къарайма таула таба джагъадан.
Ата джуртха тансыкъ болсам да кемсиз,
Арабызда - мен ёталмаз бир тенгиз.

Джюрегими къайыкъ этиб ётерге,
Хаджи болсам да, Кязим хаджи тюлме мен.
Назму джазсам да, Джырчы Сымайыл тюлме мен,
Къанатлы сёзюм бла кёктюн учуб кетерге.

Берилмегенди алагъача керамат.
Шыйыхлыгъым джокъду мени, не этейим.
Джюрегимде барады къазауат -
Тынгы-тынчлыкъ табалмайма, не этейим.

Ана тилди анасы поэтни,
Ол саулукъда поэтни да кёлю токъ.
Ол ёлмесе, поэтге да ёлюм джокъ.
Ана тилди къаны-джаны да аны.

Ата джуртду атасы шайырны.
Джангыз Тереги, Къадау Ташы да Джуртну -
Шайырды, ана тилде дуа этген, джыр этген.
Тилге-Джуртха джарлы джанын къор этген.

Джангыз Тереги, Къадау Ташы да Тилни -
Шайыр деген, Поэт деген Олду.
Шайыр джюреги - чегиди Джер бла Кёкню:
Нюр джарыкъны тиллендирген олду,
Кюн таякъны сёлешдирген да олду.

Джуртсуз, тилсиз - джокъду джашау шайыргъа.
Поэтни ол экисинден айырсанг -
Джашауу бурулады азабха. Насыбха,
Джуртсуз къалса да, тилсиз къалмайды поэт.
Алагъа къуллукъ эте джашайды, ёледи поэт.
Ёлюую да аланы джашарларына болады себеб.

Барадыла таула таба кемеле.
Къыйналама айырылалмай аладан.
Ташаялла кёз туурадан кемеле...
Менгир кибик сын болгъанма джагъада.

ХХХ

Джаз ала келдим дуниягъа,
Къач ала уа башлагъанма кетиб.
Энди къышны сакълайма джангыз,
Къалгъан чакъладан алдым юлюшюмю.

Джаз ала джалан аякъ чабдым
Кесиме ушаш гяхиникде.
Джай ала керилиб чалкъы чалдым
Гелеу кырдыклы биченликде.

Кюз бола бир къызгъа тюбедим -
Сюйген, кюйген да этдим.
Халкъгъа, Джуртха да борчуму тёледим,
Энди башлагъанма кетиб.

Батыб баргъан кюнюме къарай,
Минги Таугъа ёрлеб чыкъдым.
Къышха тюбедим аны башында,
Бораны, къары бла къучакълайды къышым.

Шыйыхла, шайырла да бек сюйген
Минги Таугъа орналды джаным.
Кязимни, Сымайылны, Къайсынны да
Рухларына тюбедим былайда.

Зикир да, джыр да, назму да
Къыйынлы джаныма бола себеб,
Минги джанланы арасында
Минги Тауда табдым рахатлыкъ.

Кязим - Налчыкъда́, Къайсын - Чегемде,
Джырчы Сымайыл да - Терезеде.
Алай а, аланы джанларына
Къууандым тюбеб Мингиде.

Мени къабырымы уа табмазсыз
Не Хурзукда, не Учкуланда.
Не Къызыл-Къалада, не Акъ-Къалада,
Не Шимал Джолда, неда къыбылада...

Мен Минги Тауну чыгъыб башына,
Кеси кесими асрагъанма анда.
Азан къычыргъанлай турлукъду джаным
Чыммакъ къарладан, борандан.

Къарашауай буз сюммеклерин эмиб ёсген,
Къарачай ташын джалаб, сууун ичген,
Анга атаб, Сымайыл джыр, Къайсын назму этген
Минги Тауда табарыкъсыз мени.

Тюбер ючюн хаджиге, джырчыгъа, назмучугъа
«Кёкге джетген мийикге» чыгъаргъа керекди.
Азан да, джыр да, назму да тарталла ёрге -
Тохтаусуз алгъа, ёрге къараргъа, барыргъа керекди.

Минги Тауда тюбедим къышыма
Мен нисанда туугъан бир инсан.
Энди Минги Таудан къарагъанлай турлукъма сизге,
Айта назму, къычыра азан.

ТОЙ НЕДА АКЪ СЁЗНЮ КЁРЮНЮУЮ

Басыныб турса да Кёк,
Джарыкъды тёгерек:
Джауады къар.

Къыйналса да кёл,
Болады сёл -
Келеди назму.

Акъ къар да, Акъ сёз да
Энелле Кёкден.
Юсю да къар джугъу болуб,
Келеди шийир.

Багъыр улуну Айджаягъына да,
Джырчы Сымайылны Акътамагъына да
Ушайды ол.
Ушайды, алай а башхады ол -
Келеди меннге, меникиди ол.

Мен аны Кёк кийимлерин,
Кебсинле дей, такъкъычха тагъама.
Тургъанча болабыз джандетде
Адам бла Хауача.

Ачылады манга шийирни ёзю -
Таша ариулугъун, магъанасын да
Эслейди кёзюм.

Аны тили бла джаларгъа излегенча,
Шашады от. Чыкъырдайды камин.
Кёк бизге некях, алгъыш этгенча,
Сеземе да, шыбырдайма: Амин.

Къарайма сеннге: джаратылгъанса
Отданмы, нюрденми?
Джерденми, Кёденми?
Къайда, къалай, кимден, неден
Джаратылгъанса сен?

Ким кимден джаратылгъанды:
Сёз поэтденми, поэт Сёзденми?
Къайсыды къын, къайсыды бычакъ?
Огъесе, бир-биринден джаратыламы
Джашайдыла ала?

Эшикде джауады къар.
Юйде джанады от.
Дунияны, ахратны да къой.
Бюгюн аланы унут да къой:

Къайгъылагъа бермейин бой,
Экеулен этедиле той,
Экеулен: Шайыр бла Шийир.

ISBN 5-85840-259-3

«Юйге Игилик» газетни китабханасы
Культураны халкъла арасы эресей фонду

СЕМЕНЛАНЫ СЫМАЙЫЛ (ДЖЫРЧЫ СЫМАЙЫЛ)

САЙЛАМАЛАРЫ

Москва - «ИНСАН» - 1992